پرسش: آیا این مطلب که زن از باقیمانده گل آدم خلق شده صحیح است واگر صحیح است آیا این نشانه برتری مرد بر زن است ؟
پاسخ: اجمالاًمی توان گفت روایات صحیح به مضمونی که اشاره نمودید وارد شده است اما برداشت برتری مرد برزن از این روایات صحیح نمیباشد به این توضیح که :
حضرت علامه طباطبایی فرمودند : خداوند متعال حضرت حوا ( ع) را مانند حضرت آدم از گل تسویه نمود واز روحخوددراودمید. درروایتی از حضرت ابی جعفر ( ع) نیز آمده است که خداوند سبحان با دست قدرت خود حضرت آدم ( ع) راازگلخلقنمود وازباقیمانده آن گل ، حضرت حوا را آفرید )) (1)
همچنین علامه در المیزان می فرماید : (( در نهج البیان شیبانی است که عمروبن ابی المقدام از پدرش نقل می کند که گفت از اماممحمد باقر( ع) پرسیدم خداوندحوا را از چه آفرید؟ فرمود: این مردم چه می گویند، گفتم : می گویند خداوند اورا از دنده ای از دنده های آدم آفریده ، فرمود : دروغ می گویند ، آیا خداوند عاجز بود از اینکه وی را از چیز دیگری بیافریند ؟ گفتم جانم فدای تو باد . وی را از چه آفرید ؟ فرمود پدرم از پدرانش به من خبر داد وگفت که پیغمبر ( ص) فرموده است : خداوند تبارک وتعالی یک قبضه از خاک برداشت و با دو دست راست آنها را مخلوط کرد - هر دو دستش راست است - واز آن آدم را آفرید، قسمتی از خاک زیاد آمد و حوا را از آن آفرید .)) (2)
متاًسفانه از تعبیر (( باقیمانده گل آدم )) در احادیث مذکور چنین استنباط شده است که مراد (( زاید بودن )) می باشد ودر نتیجه وجود زن طفیل وجود مرد است . در حالیکه این کلمه بار منفی ندارد . بعنوان مثال کوزه گر برای ساختن کوزه ای ابتدا گل مخصوص را آماده می کند وکوزه اول را می سازد وباز از گل باقیمانده کوزه دیگری را می سازد . خداوند نیز از ابتدا خلقت آدم وحوا را اراده کرد واز قبضه خاکی که برداشت، خلقت آدم را به انجام رسانید واز قسمت دیگرش حوا را تحقق بخشید .
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1) در محضر علامه طباطبایی ، محمد حسین رخ شاد ، ص255
تفسیر المیزان ، ج4،ص 232
باید توجه داشت به استناد آیه شریفه ((ان اکرمکم عندالله اتقکم )) ملاک برتری وپستی انسانها تقوی است نه اینکه از چه چیز خلق شده اند .
چنانکه علامه طباطبایی ذیل آیه شریفه فوق می فرماید : (( این جمله مطلبی جدید را بیان می کند وآن عبارت از این استکه چه چیزی نزد خدا احترام وارزش دارد ، تا قبل از این جمله می فرمود : مردم از این جهت که مردمند همه با هم برابرند وهیچ اختلاف و فضیلتی ، در بین آنان نیست . کسی برکسی برتری ندارد ، ....
2) در این جمله می خواهد امتیازی که در بین آنان باید باشد بیان کند ، اما نه امتیاز موهم . امتیازی که نزد خدا امتیاز است،وحقیقتا ً کرامت وامتیاز است.آن مزیتی که مزیت حقیقی است وآدمی را بالا می برد وبه سعادت حقیقیش که همان زندگی طیبه وابدی ، در جوار رحمت پروردگار است می رساند عبارتست ازتقوی وپروای ازخداکردن .)) (